केंद्र सरकारने आपल्या कर्मचाऱ्यांसाठी महागाई भत्ता (DA) 4 टक्क्यांनी वाढवला आहे.ही वाढ १ जुलै २०२३ पासून प्रभावी मानली जाईल. डीएमध्ये 4% वाढ झाल्याने ती आता 46 टक्के झाली आहे.केंद्र सरकार दरवर्षी १ जानेवारी आणि १ जुलैपासून भत्त्यांमध्ये सुधारणा करत असले तरी साधारणपणे मार्च आणि सप्टेंबर-ऑक्टोबरच्या आसपास निर्णय जाहीर केला जातो.
■ महागाई भत्ता आणि महागाई सवलत म्हणजे काय ?
महागाई भत्ता म्हणजे कर्मचार्‍यांना त्यांच्या पगाराचा भाग म्हणून अर्थव्यवस्थेतील चलनवाढीची भरपाई करण्यासाठी दिलेला पैसा. जेव्हा जेव्हा महागाई वाढते तेव्हा रोखीचे मूल्य कमी होते. वाढत्या महागाईच्या परिणामामुळे कर्मचाऱ्यांची क्रय क्षमता कमी होते.
डिअरनेस रिलीफ (DR) म्हणजे पेन्शनधारकांना दिलेला पैसा. जेव्हा जेव्हा DR वाढतो तेव्हा पेन्शनधारकांना मिळणारे पैसे वाढते. त्यांना मिळणारे मासिक पेन्शन वाढते. DA हा मूळ पगाराच्या टक्केवारीत दिला जातो, तर DR पेन्शनच्या रकमेवर दिला जातो.
■ 7 व्या वेतन आयोगाअंतर्गत DA वाढीची गणना कशी केली जाते ?
2006 मध्ये, केंद्र सरकारने केंद्र सरकारी कर्मचारी आणि निवृत्तीवेतनधारकांसाठी DA आणि DR गणनेचे सूत्र सुधारित केले होते. सरकार आता DA ची गणना जून 2022 मध्ये संपलेल्या कालावधीसाठी अखिल भारतीय ग्राहक किंमत निर्देशांकाच्या (AICPI) 12 महिन्यांच्या सरासरीच्या टक्केवारीवर आधारित करते. AICPI म्हणजे ऑल इंडिया कंझ्युमर प्राइस इंडेक्स.
■ 4%वाढीमुळे किती कर्मचाऱ्यांना फायदा होईल?
डीए वाढीमुळे अंदाजे 48.67 लाख केंद्र सरकारी कर्मचारी आणि 67.95 लाख पेन्शनधारकांना फायदा होईल. DA आणि DR या दोन्हीमुळे सरकारी तिजोरीतील एकत्रित खर्चात वार्षिक 12,857 कोटी रुपयांची वाढ होईल.
■ केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांना किती पगारवाढ मिळणार ?
सरकारने 4 टक्के डीए वाढ जाहीर केली असेल, तर केंद्र सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या पगारात किती वाढ होण्याची शक्यता आहे? जर एखाद्याचा पगार दरमहा 50,000 रुपये असेल आणि त्याचा मूळ पगार 15,000 रुपये असेल.
त्याला सध्या 6,300 रुपये मिळतात, जे मूळ पगाराच्या 42 टक्के आहे. तथापि, 4 टक्के वाढीनंतर, कर्मचार्‍यांना दरमहा 6,900 रुपये मिळतील, जे आधीच्या 6,300 रुपयांपेक्षा 600 रुपये अधिक आहेत. तर, जर एखाद्याचा पगार दरमहा 50,000 रुपये आणि मूळ पगार 15,000 रुपये असेल, तर त्याच्या पगारात दरमहा 600 रुपयांची वाढ होईल.
मार्च 2023 मध्ये शेवटच्या महागाई भत्ता वाढीमध्ये सरकारने महागाई भत्ता आणि महागाई सवलत 4 टक्क्यांनी वाढवून 42 टक्के केली होती.
■ DA वर कर आहे का?
महागाई भत्ता किंवा डीए हा तुमच्या पगाराचा भाग आहे आणि म्हणून तुमच्या स्लॅबनुसार कर आकारला जातो
महत्त्वाच्या बातम्या पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
